Η ελάχιστη κατάθεση για στεγαστικό δάνειο: Η Κύπρος βρίσκεται πίσω από τα περισσότερα Ευρωπαϊκά Κράτη

Η αγορά ενός σπιτιού είναι μια σημαντική απόφαση για ένα άτομο ή μια οικογένεια και αποτελεί μια ουσιαστική αρχική δαπάνη για την τσέπη κάθε καταναλωτή. Στην Κύπρο, η αγορά ενός σπιτιού απαιτεί ένα ελάχιστο ποσό που πρέπει να αποταμιευθεί, ξεκινώντας από το 20% της αξίας του ακινήτου. Αυτό δεν είναι διαθέσιμο σε όλους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχει σήμερα ένα σύστημα χαμηλών προκαταβολών για την υποβοήθηση των πωλήσεων ακινήτων: η ελάχιστη προκαταβολή είναι 5%, με μέγιστο 10%.

Στην Ισπανία, για παράδειγμα, η εγγύηση ξεκινάει από το 10% και φτάνει στο όριο του 20%. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν ορισμένες ιβηρικές τράπεζες που, με τη σύναψη ενός προϊόντος, χορηγούν μείωση της προκαταβολής. Εν τω μεταξύ, στην Κύπρο, οι τράπεζες δημοσιεύουν στις ιστοσελίδες τους εγγύηση 20%, αλλά πλέον ζητούν 25% έως 30% της αξίας του σπιτιού. Οι διαφορές μεταξύ Κύπρου και Ευρώπης όσον αφορά το κόστος των δανείων δεν περιορίζονται μόνο στα στεγαστικά δάνεια για αγορά κατοικίας.

Οι στατιστικές δείχνουν ένα σημαντικό χάσμα όταν πρόκειται για καταναλωτικά δάνεια. Οι επιχειρήσεις ακινήτων έχουν αναπτυχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και οι τραπεζικές αρχές έχουν προειδοποιήσει πολλές φορές για τους κινδύνους που ενέχει το γεγονός ότι το ποσοστό παραβατικότητας είναι υψηλότερο από τα στεγαστικά δάνεια. Ωστόσο, η κρίση των στεγαστικών δανείων προκάλεσε ένα διάλειμμα στη δραστηριότητα αυτή λόγω των οικονομικών συνθηκών και της διακοπής της κατανάλωσης. Για να κατανοήσουμε λίγο περισσότερο τη συγκυριακή κατάσταση, αξίζει να εξετάσουμε το κόστος στέγασης και τις καθυστερήσεις δανείων.

Παρόλο που οι τιμές των κατοικιών και τα ενοίκια αυξήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την περίοδο 2010-2019, το ποσοστό των νοικοκυριών με καθυστερήσεις στην πληρωμή στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή λογαριασμών κοινής ωφέλειας μειώθηκε από 12,4% το 2010 σε 8, 2% το 2019. Τα ποσοστά μειώθηκαν σε όλα τα κράτη μέλη εκτός από την Ελλάδα, τη Δανία και τη Φινλανδία. Το 2019, τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στην Ελλάδα (41,4% των νοικοκυριών), τη Βουλγαρία (29,3%) και την Κύπρο (17,6%) και τα μικρότερα στην Τσεχική Δημοκρατία (2,8%), τη Γερμανία (3,7%) και τις Κάτω Χώρες (4,0%). Με τόσες πολλές άδειες κατοικίες και τους μισθούς τόσο χαμηλούς, σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η αγορά κατοικίας τώρα δεν είναι προσιτή στον απλό πολίτη.

Η κυβέρνηση θα πρέπει να διευκολύνει την πρόσβαση σε ένα δικό τους σπίτι, όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, να διασφαλίσει την εύκολη πρόσβαση στη στέγαση και να μην επικεντρώνεται σε προγράμματα που δεν είναι πολύ ευνοϊκά και αντιπροσωπευτικά αυτή τη στιγμή. Για παράδειγμα, αρκετοί έχουν προτείνει στην κυβέρνηση να παρατείνει την περίοδο διακοπής του φόρου χαρτοσήμου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Με αυτόν τον τρόπο, μεταξύ 120.000 και 160.000, επιπλέον συναλλαγές ακινήτων θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη μείωση του φόρου.

Με την παράταση των διακοπών, οι αγοραστές θα είχαν περισσότερες πιθανότητες να ολοκληρώσουν τις πωλήσεις και να εξοικονομήσουν χρήματα από τις συναλλαγές τους. Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων είχαν ως αποτέλεσμα τη μεγάλη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών. Υπό αυτή την έννοια, η υποβολή αίτησης για ενυπόθηκο δάνειο με 100% χρηματοδότηση είναι ένα περίπλοκο έργο για τον αγοραστή. Ωστόσο, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για όσους δεν διαθέτουν τις απαραίτητες αποταμιεύσεις.

Ορισμένα από τα κλειδιά βρίσκονται στην εκτιμώμενη αξία του ακινήτου, στη φερεγγυότητα του πελάτη ή στη χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση.